U maloj Crkvi Sv. arhangela Mihaila, koja se nalazi u Mekoj Grudi kod Bileće, vojvoda Vlatko Vuković pričestio je svoju vojsku pred polazak na Kosovski boj.

Narodno predanje svjedoči o popu Radislavu, koji je bio prvi sveštenik u Trnovom dolu, mjestu gdje se nalazi pomenuta crkva. Pop Radislav potiče iz porodice Vlatka Vukovića, bio je vrlo načitan i uspješno je završio školovanje za sveštenika, pa su mu sagradili crkvu. Upravo pop Radislav je svojom rukom pričestio vojsku vojvode Vlatka Vukovića, pridružio se vojsci i poginuo na Kosovu.

Vlatko Vuković Kosača, gospodar Huma, jedan od najboljih vojvoda u vojsci Trvrtka I. Prema poznatim izvorima, učesnik Kosovskog boja. U jednom dubrovačkom spisu o Kosovskom boju stoji: „1389, 15. juna, na Vidovdan, u utorak, beše bitka između Srba i turskoga cara. Od Srba su bili: Lazar, srpski kralj, Vuk Branković i Vlatko Vuković, vojvoda.ˮ

Crkva u Trnovom dolu nalazi se 2 kilometra od centra sela Meka Gruda, odnosno petnaestak kilometara od Bileće. Godina građenja crkve nije poznata, iznad vrata je uklesana 1410, a pretpostavlja se da je sagrađena mnogo prije boja na Kosovu i da je 1410. godine obnovljena ili dograđena. Vojvoda Vlatko je u istoj crkvi  1388. godine pričestio vojsku prije čuvene bitke sa Osmanlijama pod vođstvom Šahin-paše, kod Bileće.

O drevnosti crkve govori i činjenica da se nalazi pod zaštitom države, proglašena je nacionalnim spomenikom 2006. godine. Smatra se da ispod sadašnjeg nivoa poda postoji pod crkve sagrađene mnogo ranije.

Krov crkve je od kamenih ploča, a vrata su joj od isklesane i izdubljene stijene, stoga su veoma niska i uska. Sa desne strane, pri vrhu somića uz oltar, probilo se stablo divlje trešnje i razvilo bogatu krošnju nad crkvom.

Crkva Sv. arhangela Mihaila obnovljena je 1795. godine, a rekonstrukcija je urađena 1984. Pripada crkvama dubrovačkih graditelja, a na zvonu izlivenom od bronze stoji natpis majstorske radionice iz Slovenije MAX SAMASSA LAIBACH No 2835 1900.

Ploča postavljena na čatrnji pored crkve sazidna je 1926. godine, a na njoj je natpis: „Za vreme vladanja Njegovog Veličanstva Kralja Aleksandra uz pomoć K. R. vlade G. N. Pašića.ˮ

Danas, crkva je tokom većeg dijela godine zaključana, a liturgija se obavlja tri puta godišnje: na Aranđelovdan, na Badnji dan i na Ilindan, a zalaganjem mještana nedavno je obnovljen i ikonostas.

PIŠE: Dajana Aleksić