Na današnji dan, 30. juna 1876. godine počeo je Prvi srpsko-turski rat.

Tome su prethodili nemiri prethodnih godina u skoro čitavoj evropskoj Turskoj – Makedoniji, Epiru, Tesaliji, Albaniji, kao i ustanci u Bosni i Hercegovini, te propala mirovna i posrednička nastojanja i Portini pokušaji da se sprovedu reforme, kao i državni udar u Carigradu i smena sultana.

U takvim okolnostima velike sile i balkanske države tražile su način da ostvare svoje interese. Srbija i Crna Gora su sredinom juna potpisale ugovor o savezu čiji je cilj trebalo da bude oslobođenje srpskog naroda u evropskoj Turskoj, i u skladu sa tim se dogovorile da će sve akcije raditi u dogovoru jedna sa drugom.

U evropskim diplomatskim krugovima bilo je sve očiglednije da se sprema rat, a velike sile su se dogovorile da se ne mešaju, te da u slučaju da hrišćani izgube „u ime čovečnosti spreče tursko nasiljeˮ. Kada je Porta odbila i poslednju pismenu ponudu srpskog kneza da mu se Bosna preda na upravu, iako i vojno i finansijski nespremna za rat, Srbija je objavila ratnu proklamaciju, a dva dana potom i Crna Gora.

Nakon nekih taktičkih promena i izvesnih grešaka u vođenju rata, te četiri meseca ratovanja, uz stalna diplomatska mešanja velikih sila, Turska je posle prvobitnih poraza kod Šumatovca i Bobovišta, i potonjih pobeda kod Đunisa i Deligrada, kada je imala otvoren put ka srcu Srbije, na pretnju Rusije prihvatila dvomesečno primirje.

Srbija je potpisala mir 28. februara sledeće godine, i iz rata „izašla pritisnuta teškom materijalnom, finansijskom i moralnom iscrpljenošćuˮ.

Ipak, već je s jeseni iste godine na poziv Rusije ušla u novi rat protiv Turske, koji se završio San Stefanskim sporazumom, odnosno Berlinskim kongresom, posle koga je Srbiji i Crnoj Gori priznata nezavisnost.

Od važnih događaja u vezi sa Srbijom na ovaj dan izdvajamo još:

1853. godine u Beču je preminuo srpski romantičarski pesnik Branko Radičević;
1882. godine umro je književnik Medo Pucić;
1884. godine rođen je slikar Jovan Bijelić;
1913. godine počela je Bregalnička bitka;
1929. godine rođen je glumac Vlastimir Đuza Stojiljković;
1938. godine umro je srpski pesnik, diplomata i akademik Milan Rakić;
1968. godine umro je profesor Miloš Moskovljević;
2001. godine umro je književnik i akademik Boško Petrović.