Snovi o Fabrici snova

Ernest Bošnjak za poslom

Ernest Bošnjak rodio se u Somboru 1876. godine. Završio je grafički zanat, a potom se, po tadašnjem običaju, otisnuo u svet, da stiče nova znanja i iskustva. Dospeo je do Beča iz kojeg se, 1906. godine vratio sa kinoprojektorom i u zgradi somborskog pozorišta otvorio prvi bioskop.  Somborci su se oduševljavali raznim žurnalima i kratkim filmovima sa popularnim Maksom Linderom. Glavni repertoar činili su filmovi koje je nabavljao od bečke prijateljice Ane Kristanse i predstavništva francuske firme Pate.

Godine 1909. kupio je kinokameru i počeo da snima. Film U državi Terpsihore, čija je tema  igra devojaka u somborskom parku, njegovo je prvo autorsko dela. Snimio je potom i seriju dokumentarnih filmova, uglavnom o narodnim igrama i običajima somborskog kraja. Životno opčinjen sedmom umetnošću, još pre Prvog svetskog rata poželeo je da u Somboru stvori mali Holivud. Međutim, kada u rodnom gradu nije naišao na razumevanje, njegovu zamisao o Fabrici snova prihvatili su Novosađani, ali se na putu ostvarenja isprečio košmar Prvog svetskog rata.

Filmska šatra Arena

13

Nakon Prvog svetskog rata, ponesen ranijim uspesima i uz podršku prijatelja trgovaca Vujića, Laloševića, Vajdingera i Vamošera, osniva preduzeće Boer film (Bošnjak Ernest Film). Angažovao je iz inostranstva reditelja Belu Fabiana, snimatelja Viljema Rendelštajna i slikara Julija Lukača, raspisao konkurs za glumce i o tom konkursu snimio reklamni film. Na konkursu je pobedila lepa Irena Novak kojoj je poverena uloga u filmovima Laži mene radi i Moja draga kolevka sa partnerom Acom Stankovićem. Ernest Bošnjak je ostao veran i svojoj izvornoj – štamparskoj profesiji. Bavio se novinarstvom, izdavaštvom i uređivao je više listova. Među njegovim brojnim zaslugama najviše se izdvaja primena panoramskog kretanja kamere, što ge je i svrstalo u plejadu zaslužnih ljudi domaćeg filma.[1]

Spomenik Ernestu Bošnjaku na Glavnoj ulici

Danas, u bioskopu Gradskog muzeja Sombor, posetioci mogu da uživaju u njegovim filmskim ostvarenjima iz epohe crno-belog i nemog filma.

[1] Navedeno prema: Foto kino video klub Rade Krstić, Sombor, internet izdanje